O Άγιος Βασίλης είναι η προσωποποίηση της έννοιας των
Χριστουγέννων και της αγάπης για τα παιδιά. Συμβολίζει την ελπίδα, την
προσμονή, τη γενναιοδωρία, την ειρήνη και τη ζεστασιά. Αντιπροσωπεύει την
αθωότητα και το παιχνίδι, την ευχαρίστηση του να προσφέρεις χωρίς αντάλλαγμα. Είναι
η φιγούρα που ενώνει όλη την οικογένεια κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο,
που ευνοεί την ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης και της φαντασίας. Για τα
παιδιά πάνω από όλα είναι ένα πρόσωπο που εκπροσωπεί το ρομαντισμό και την
πίστη, ένα πρόσωπο που μοιράζει δώρα και ελπίδα. Ο Αγιος-Βασίλης είναι η
διέξοδος τους από την καθημερινότητα.
Πότε να του πω την αλήθεια για τον Άγιο Βασίλη;
Από την ηλικία του ενός έως τα τέσσερα χρόνια, τα παιδιά δεν μπορούν να αντιληφθούν αφηρημένες έννοιες και δέχονται ως πραγματικό ότι και αν λέγεται. Ζουν σε ένα κόσμο ημι-πραγματικό, ημι-φανταστικό, γεμάτο νεράιδες, δράκους, σκύλους που μιλάνε, ήρωες από κινούμενα σχέδια. Η ανάγκη της μαγείας και της φαντασίας αποτελεί ένα είδος προστασίας από την σκληρή πραγματικότητα του κόσμου στον οποίο ζούμε. Να θυμάστε ότι λέγοντας την απόλυτη αλήθεια σε ένα παιδί προσχολικής ηλικίας, κινδυνεύετε να γίνετε κυνικοί και κακοί στα μάτια του. Διότι ναι μεν δεν του λέτε ψέματα, αλλά από την άλλη πλευρά ακρωτηριάζετε τη φαντασία και την ελπίδα του και αυτό είναι πολύ σκληρό. Τα παιδιά χρειάζονται τροφή για την φαντασία τους και επιπλέον είναι ικανά με τον δικό τους τρόπο να σας δείξουν πότε πραγματικά δεν έχουν ανάγκη να πιστεύουν άλλο στον Άγιο-Βασίλη με τον τρόπο που πίστευαν ως τώρα. Μέχρι τα έξι του χρόνια δεν υπάρχει ακόμα σαφής διαχωρισμός φανταστικού από το αληθινό. Ο Άγιος Βασίλης βρίσκεται στην φαντασία του παιδιού και εξυπηρετεί κάποιες ανάγκες του. Είναι ο καλός παππούλης με τις υπερφυσικές δυνάμεις που φέρνει δώρα σε όλα τα παιδάκια και τρυπώνει σε όλα τα σπίτια. Από την ηλικία των επτά ετών και πάνω πολλά παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πως μάλλον ο κύριος πίσω από τη γενειάδα είναι ο μπαμπάς ή ο παππούς. Όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος να τους χαλάσουμε τη φαντασίωση. Κατά τα βάθος, το παιδί γνωρίζει την αλήθεια, απλά του αρέσει ο παραμυθένιος κόσμος του Αγίου. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη έως κάποια συγκεκριμένη αναπτυξιακή φάση και ηλικία να πιστεύουν σε σύμβολα, μύθους ή τελετουργίες. Όλα αυτά τα στοιχεία εμπεριέχουν νοήματα, αρχές, συναισθηματικά και ψυχικά ερεθίσματα τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη. Όταν αρχίσει να έχει αμφιβολίες και να αμφισβητεί την ύπαρξη του Άγιου-Βασίλη, καλό θα είναι να αναφέρετε την πραγματική ιστορία και να του εξηγήσετε από πού ξεκίνησε αυτό το παραμύθι. Ευκαιρία είναι να του μάθετε να ψάχνει πληροφορίες σε εγκυκλοπαίδειες ή στο διαδίκτυο. Μπορείτε επίσης να του μιλήσετε για τον Άγιο- Νικόλαο που μοίραζε δώρα σε όλα τα ορφανά παιδάκια. Η ανακάλυψη ότι ο Άγιος-Βασίλης δεν υπάρχει, γεμίζει τα παιδιά με απορία και θλίψη. Η διαφοροποίηση της πραγματικότητας από το μύθο αναγγέλλει συχνά το τέλος μιας μαγικής περιόδου στην παιδική ηλικία, αυτή όπου μέσα από το όνειρο και την επιθυμία το αδύνατο μπορεί να γίνει δυνατό. Τα περισσότερα παιδιά, βέβαια, αντιδρούν τελικά με θετικό τρόπο στην αποκάλυψη της αλήθειας, νιώθοντας μάλιστα και ένα αίσθημα υπερηφάνειας, καθώς θεωρούν ότι η ανακάλυψή τους αυτή τα φέρνει πιο κοντά στον κόσμο των μεγάλων. Η αποδοχή της μη ύπαρξης του Άγιου Βασίλη είναι ένα ακόμη βήμα του παιδιού προς την ωρίμανση. Δεν χάνει την παιδικότητα του όμως. Αφήνει πίσω του ένα στοιχείο της παιδικής του σκέψης και έτσι έρχεται πιο κοντά στο στόχο του που δεν είναι άλλος από την αυτονομία και την ανεξαρτησία.Σε κάθε περίπτωση, εφόσον του αποκαλύψετε την αλήθεια, σκεφθείτε να την εντάξετε σε μια οικογενειακή ιστορία. Εξηγείστε ότι και εσείς όταν ήσαστε μικροί πιστεύατε και ότι βρίσκετε καταπληκτική την ιστορία του Άγιου Βασίλη και πως θέλατε να ξαναζήσετε αυτή τη μαγεία μαζί του. Δώστε του να καταλάβει ότι δεν πρέπει να το πει στα μικρότερα αδέλφια του, αλλά να συμμετέχει στο παιχνίδι. Θα λατρέψει να αισθανθεί φύλακας ενός σημαντικού μυστικού, προστάτης ενός υπέροχου μύθου. Ενδόμυχα θα κατανοήσει ότι η ιστορία του Άγιου-Βασίλη δεν αποτελεί ένα ψέμα με την έννοια της φυγής από την πραγματικότητα, αλλά έναν μύθο που μας κάνει να ονειρευόμαστε. Το πόσο ενθαρρύνουμε και παρακολουθούμε τα όνειρα και τις φαντασιώσεις των παιδιών μας, σχετίζεται με την μελλοντική τους δυνατότητα και επιθυμία να ονειρεύονται και να στοχεύουν ψηλά, τη δυνατότητα να αντιλαμβάνονται τις πραγματικές συναισθηματικές και ψυχικές τους ανάγκες και να διεκδικούν δημιουργικά και θετικά τη κάλυψή τους. Στο βαθμό λοιπόν που ο Άγιος Βασίλης συμβολίζει τη γενναιοδωρία, την ειρήνη, την αγάπη και τη ζεστασιά, την ισότητα απέναντι στο δικαίωμα να είμαστε ευτυχισμένοι, την ελπίδα για βελτίωση, τη δυνατότητα να ονειρεύεσαι το απίθανο, τη δυνατότητα να διακρίνεις τις πραγματικές σου ανάγκες και τον λόγο που αξίζει να προσπαθείς, την επιθυμία κάθε χρόνο να γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος, τη πίστη ότι τελικά όπου και να είσαι κάποιος πάντα καταλαβαίνει τις σκέψεις σου, τότε ΝΑΙ τα παιδιά είναι καλό όσο το έχουν ανάγκη και τους είναι χρήσιμο, να πιστεύουν στον Άγιο Βασίλη!
Καλές γιορτές σε όλους σας!
ΠΕΤΜΕΖΑ ΒΙΒΗ - ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΠΕΣΥΠ ΑΣΠΑΙΤΕ ΣΑΠΩΝ 2014-2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου