Δευτέρα 8 Ιανουαρίου 2018

Το έθιμο του Σαγιά αναβίωσε και φέτος στους Ασκητές





Στον οικισμό των Ασκητών όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι καταγόμενη από την Καππαδοκία, με πρωτοβουλία του συλλόγου Καππαδόκων-Μικρασιατών Ν. Ροδόπης και του Τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου, αναβίωσε το έθιμο του Σαγιά.
Αρχικά τελέστηκε εσπερινός από τον πατέρα Αντώνιο και π. Ιωάννη, στη συνέχεια οι κάτοικοι κατευθύνθηκαν στην πλατεία όπου άναψαν το Σαγιά και χόρεψαν γύρω από τη φωτιά.
Ακολούθως όλοι μετέβησαν στην αίθουσα του συλλόγου όπου γεύθηκαν τα παραδοσιακά κεράσματα και την καραμανλίδικη φιλοξενία.
Για το έθιμο του Σαγιά μετά το τέλος του εσπερινού μίλησε ο συνταξιούχος εκπαιδευτικός κ. Βασίλειος Φαρασόπουλος.

Ομιλία ενημέρωση για το έθιμο του Σαγιά.
Αναβιώνουμε σήμερα το έθιμο του Σαγιά στο χωριό μας που ήρθε μαζί με τους προγόνους από την αλησμόνητη πατρίδα Καππαδοκία.
Η λέξη Σαγιά σημαίνει την εξ ύψους προστασία και σκέπη.
Στην πράξη είναι μια εστία φωτιάς όπου καίγονται παλιά, μεταχειρισμένα άχρηστα πράγματα που δίνουν φλόγα δυνατή.
Το έθιμο γίνεται πάντα το απόγευμα παραμονής των Φώτων και συνδέεται με τη γιορτή των Θεοφανείων και τον Φωτισμό που τελείται.
Τα πράγματα που καίγονται περνούν οι νέοι και τα μαζεύουν από τα σπίτια ή τα φέρνουν μόνοι τους ι οι χωριανοί και τα στοιβάζουν στο σωρό.
Η φωτιά ανάβει μετά τον εσπερινό των φώτων όποτε μαζεύεται ο κόσμος γύρω από τον Σαγιά.
Αυτός που προσφέρει τα περισσότερα στην εκκλησία αναλαμβάνει την τιμή να ανάψει σταυρωτά των Σαγιά.
Δύση-Ανατολή-Βορράς-Νότος, και κάθε φορά λέει σιγανά: «κύριος φωτισμός μου και ισχύς μου».
Όταν οι φλόγες δυναμώσουν οι άνθρωποι πιάνονται στα χέρια και χορεύουν σε κύκλο γύρω από τη φωτιά.
Το πρώτο τραγούδισμα είναι σαν ψαλμωδία προσευχής στα ελληνικά και αναφέρεται στο Χριστό , τον Αϊ Γιάννη και την παναγία.
Ο χορός είναι τελετουργικός με απλό βηματισμό και απλές κινήσεις.
Ακολουθούν χοροί με τουρκόφωνα τραγούδια και μετά έρχονται ελληνικοί χοροί.
Όταν χαμηλώνουν οι φλόγες, οι νέοι πηδάνε πάνω από τα αποκαΐδια.
Όσοι φεύγουν παίρνουν δαυλό στο χέρι και σταυρώνουν τα πανώθυρα και η καρβουνιά μαζεύεται για το θυμιατό της εκκλησίας.
Το έθιμο του Σαγιά είναι λαϊκό δρώμενο που περιέχει πολλούς συμβολισμούς που παραπέμπουν στις αρχές της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης.
Η χρήση λέξεων και φράσεων από τα λειτουργικά εκκλησιαστικά κείμενα με τους ύμνους και της προσευχές κατά την πυροδοσία και όταν ακούγονται οι στίχοι του τραγουδιού στο πρώτο τελετουργικό χορό, αποτελούν στέρεα δείγματα του ισχυρού δεσμού ανάμεσα στην τουρκοφωνημένη κοινωνία και τους θεσμούς που είχε δομήσει η ζώσα ορθόδοξη εκκλησία.
Επικρατεί η δοξασία πως με το κάψιμο των παλιών άχρηστων πραγμάτων συντελείται ο καθαρισμός της μητέρας γης και η αποδοχή του νέου.
Οι φλόγες του Σαγιά που υψώνονται και φωτίζουν τον ουρανό καθαρίζουν τους αιθέρες αποδιώχνουν τα δαιμόνια, που ενοχλούν τους ανθρώπους και τα αναγκάζουν να φύγουν και να κρυφτούν στις σκοτεινές φωλιές τους.
Οι δοξασίες και οι αντιλήψεις αυτές που δυναμώνουν τη φύση βοήθησαν να διατηρηθεί το έθιμο στην παλιά πατρίδα και όταν έφτασε ο καιρός να μεταφερθεί στη νέα προσφιλή πατρίδα όπου συνεχίζει και θα συνεχίζει να τελείται από τους γόνους των μετοικησάντων ελλήνων.
Χρόνια πολλά με υγεία και προκοπή για όλους.



Δεν υπάρχουν σχόλια: